D3 Vitamini Eksikliği Nedir?
Vücutta yeterli miktarda D3 vitamininin bulunmaması, D3 vitamini eksikliği yaşadığınız anlamına gelir ve bu durum basit bir kan testiyle teşhis edilebilir. D vitamini; vücudun kas ve iskelet sistemi ile bağışıklık sisteminde kilit görevlerin yerine getirilmesinde kullandığı önemli bir vitamin türüdür. Bu nedenle eksikliği kemik sağlığının bozulması, kas faaliyetlerinin aksaması gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Ayrıca D3 vitamini eksikliği durumunda bağışıklığın zayıflaması nedeniyle sık sık enfeksiyon geçirme gibi sorunlar da baş gösterebilir.
Tek tüp kan testiyle kolaylıkla tespit edilebilecek D vitamininin kandaki referans aralığı sağlıklı yetişkin bireyler için 20-50 ng/mL’dir. Bu aralığın altında olan D vitamini, özellikle de 12 ng/mL’nin altındaki seviyeler D3 vitamini eksikliği olduğu anlamına gelir ve mutlaka ek önlemler gerektirir.1,2
D3 Vitamini Eksikliği Neden Olur?
D3 vitamini eksikliği, birdan fazla nedenden kaynaklı olarak ortaya çıkabilir. Günlük olarak vücuda alınması gereken D vitamini 3 farklı yolla elde edilebilir. Bunlardan ilki güneş ışınlarına maruz kalmak, ikincisi D vitamini kaynağı besinleri tüketmek, üçüncüsü ise D vitamini takviyeleri kullanmaktır. Genel olarak bakıldığında D3 vitamini eksikliğinin en yaygın nedenleri vücudun ihtiyaç duyduğu miktarda D vitamininin diyetle ya da güneş ışığı yoluyla karşılanamamasıdır. Ancak bunların dışında kalan D3 vitamini eksikliği nedenleri arasında şunlara yer verilebilir:2
- Akut veya kronik çeşitli hastalıklar,
- Koyu cilt tonuna sahip olmak,
- Obezite cerrahisi operasyonları geçirmiş olmak,
- D vitamini emilimini azaltan çeşitli ilaçlar kullanmak,
- Aşırı kilo (obezite),
- Böbrek ve karaciğer hastalıkları,
- Kistik fibrozis, Crohn hastalığı veya çölyak gibi hastalıklara sahip olmak.
D3 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
D3 vitamin eksikliği belirtileri birçok farklı durumu içerebilir. Özellikle uzun süre boyunca devam eden vitamin eksikliklerinde semptomlar daha belirgin ve şiddetli olabilir. En sık görülen vitamin D3 eksikliği belirtileri arasında ise şunlar yer alır:
Sık Geçirilen Enfeksiyonlar
Bağışıklık sisteminin enfekisyonlarla mücadelede görev alan hücreleri ile doğrudan etkileşim içerisinde olan D vitamini, enfeksiyon hastalıklarından korunmada oldukça önemli görevlere sahiptir. D3 vitamini eksikliği halinde grip ve soğuk algınlığı gibi solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma sıklığı artabilir. Aynı zamanda bronşit ve zatürre gibi daha ciddi durumların gelişme olasılığı da yükselebilir.3
Kemik Kaybı, Kemik ve Sırt Ağrıları
Kalsiyum emilimi ve kalsiyum metabolizmasında önemli görevleri bulunan D vitamininin yetersiz alımı, kalsiyum eksikliğini beraberinde getirir. Bu durum kemik yapımının önünde engel oluşturduğu gibi kalsiyum eksikliğinin kemik içeriğinde yer alan kalsiyum mineralinden karşılanmasını zorunlu hale getirir. Sonuç olarak kemik mineral yoğunluğu düşebilir yani kemik kaybı yaşanabilir. Buna bağlı olarak kemik hastalıkları, kemik ve sırt ağrıları ortaya çıkabilir.1,3
Yorgunluk ve Halsizlik
Yorgunluk, enerji düşüklüğü, uyku kalitesinin ve düzeninin bozulması D3 vitamini eksikliği durumunda görülebilecek diğer belirtilerdir. Ağrı ve kas krampları gibi sorunlar bu belirtileri şiddetlendirebilir.1,3
Kaygı ve Depresyon
D vitamini eksikliğinin anksiyete bozuklukları ile ilişkili olabileceğini gösteren bazı bilimsel çalışmalar mevcuttur. Bununla birlikte D vitamininin özellikle de gebelerde ve yaşlı erişkinlerde depresyon sıklığının artması ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. D3 vitamini eksikliği belirtileri arasında bu gibi ruhsal sorunlar da yer alabilir.3
Yara İyileşmesinin Yavaşlaması
D3 vitamini, yara iyileşmesi sürecinin bir parçası olarak yeni cilt dokularının oluşturulmasında görevli mekanizmalarda yer alır. Bu nedenle yaralanmalar veya ameliyatlardan sonra yara iyileşmesi, D3 vitamini eksikliği durumunda daha yavaş olabilir.3
D3 Vitamini Eksikliği Nelere Sebep Olabilir?
Güçlü kemikler için yeterli düzeyde D3 vitamini alımı şarttır. Çünkü D vitamini, kemiklerin en temel yapı taşını oluşturan kalsiyum mineralinin vücuttaki emiliminde görev alır. D vitamini eksikliğinde kemik dokusu düzgün bir şekilde mineralize olamaz ve kemik yumuşaması, iskelet deformiteleri gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlar çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde osteoporoz, osteomalazi gibi kemik hastalıkları, genel olarak kemik ağrıları ve kas güçsüzlüğü gibi sorunlara yol açabilir. D vitamini aynı zamanda bağışıklık sisteminin enfeksiyonlarla mücadelesini de desteklediğinden D3 vitamini eksikliği durumunda bağışıklık yanıtında azalma, sık geçirilen enfeksiyon hastalıkları ve genel olarak hastalıklara yatkınlık sorunu ortaya çıkabilir. Bu nedenle D3 vitamini eksikliği tespit edilmiş olan bireyler, hekimlerine danışarak mutlaka gerekli replasman tedavilerini almalıdır.2,4
Günlük Ortalama Ne Kadar D3 Vitamini İhtiyacı Vardır?
Günlük D vitamini ihtiyacı yaşa ve bireyin sağlık durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterir. Sağlıklı bireyler için yaşa göre ortalama günlük D3 vitamini ihtiyacı düzeyleri şu şekildedir:4
0-12 ay aralığındaki bebekler |
400 IU |
1-13 yaş arası çocuklar |
600 IU |
14-18 yaş arası gençler |
600 IU |
19-70 yaş aralığındaki yetişkinler |
600 IU |
71 yaş ve üzerindeki bireyler |
800 IU |
Hamile ve emziren kadınlar |
600 IU |
Siz de D3 vitamini eksikliği belirtileri yaşıyorsanız hekiminize danışarak bu duruma yönelik alabileceğiniz önlemler ve kullanmanız gereken takviyeler hakkında bilgi edinebilirsiniz. Ayrıca D3 vitamini faydaları, D vitamininin faydaları gibi diğer konu başlıklarımızı da inceleyerek vitamin D hakkında daha detaylı bilgiler edinebilirsiniz.
Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.